Οδηγίες προς λουόμενους σε οργανωμένες ή μη παραλίες

Αριθμούμε πάνω από 60 πνιγμούς από τις αρχές του Μάη 2010 ως σήμερα (20 Ιουλίου 2010) που γράφω αυτές τις γραμμές, έστω και αν δεν τους ακούσατε στο βραδυνό δελτίο ειδήσεων. Και ακόμα δεν έχει μπει ο Αύγουστος...

Η μεγάλη πλειοψηφία των πνιγμών αυτών οφείλεται καθαρά σε ανθρώπινο λάθος. Και μία από τις γεννεσιουργές αιτίες ανθρώπινων λαθών είναι η άγνοια. Η άγνοια του κινδύνου, η άγνοια των μέτρων προφύλαξης, η άγνοια των υψηλών πιθανοτήτων να συμβεί ατύχημα εν ριπεί οφθαλμού. Δεν θα πω όμως τα τετριμμένα. Θα σου πω το τί πρέπει να προσέχεις ευλαβικά, για να μην καταλήξει μία βόλτα στην θάλασσα να μετατραπεί σε δράμα. Και έχε υπόψη σου ότι δεν είναι άλλοι αυτοί που πνίγονται. Κάποιοι από εμάς είναι.


Και επειδή τα νούμερα είναι σοκαριστικά, καλό είναι να ενημερωνόμαστε. Σύμφωνα λοιπόν με το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και συγκεκριμένα την Διεύθυνση Λιμενικής Αστυνομίας, ιδού τα νούμερα από το 1987 έως το 2007 (περίοδος 20 ετών):

Πηγή: Δ/νση Λιμενικής Αστυνομίας

Ο λόγος που οι πνιγμοί ανδρών είναι σχεδόν 4 φορές περισσότεροι από αυτούς των γυναικών, είναι (σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας) ότι οι άνδρες είναι πιο ενεργητικοί στη θάλασσα, κολυμπούν συνηθέστερα μόνοι και μακρυά από την ακτή, αψηφούν τις οδηγίες για απαγόρευση φαγητού και ποτού πριν την κολύμβηση και ασχολούνται περισσότερο με τα σκάφη και τα θαλάσσια σπορ.

Το κράτος (δεν θα μπω σε λεπτομέρεις σχετικά με το αν είναι το Υπουργείο Ναυτιλίας ή Προστασίας του Πολίτη ή το Λιμενικό, δεν είναι αυτός ο σκοπός του άρθρου) έχει εκδώσει κάποιες βασικές οδηγίες για λουόμενους σε οργανωμένες ή μη παραλίες. Αυτά που λένε οι αρμόδιες αρχές, όχι μόνο έχουν βάση, αλλά έχουν και εφαρμογή. Ναι, και στη δική σου ζωή. Όσο λοιπόν κι αν είσαι ένας απ' τους αγανακτισμένους Έλληνες πολίτες με όσα ακούς γύρω σου, μην κάνεις το λάθος να τα βάζεις όλα στο ίδιο τσουβάλι.

Διάβασέ τα χωρίς εμπάθεια, και χωρίς να τα εντάσσεις στο γενικότερο πλαίσιο της διεφθαρμένης πολιτικής και της κοινωνικής σαπίλας. Ο κίνδυνος, ο πνιγμός και ο θάνατος δεν κάνουν πολιτικές ή κοινωνικές διακρίσεις.

Έχω συγκεντρώσει αυτές τις οδηγίες από πολλές πηγές, μεταξύ των οποίων και η εκπαίδευση που έλαβα. Επίσης, έχω προσθέσει και μερικά δικά μου σχόλια, για να γίνει πιο κατανοητό το γιατί πρέπει κάποιες οδηγίες να τηρούνται ευλαβικά. Έχουμε και λέμε:

• Μην απομακρύνεσαι από την ακτή όταν κολυμπάς. Το νερό είναι ακριβώς το ίδιο είτε είναι 3 μέτρα βαθύ είτε 50. Η διάσωσή σου όμως στην δεύτερη περίπτωση δεν θα είναι ούτε ευκολότερη ούτε ταχύτερη. Το να πας μακρυά δεν είναι μαγκιά. Το να γυρίσεις στην ακτή ασφαλής και ζωντανός, είναι.
• Υπολόγισε ότι θα χρειαστείς δυνάμεις και για την επιστροφή. Αν αντέχεις να κολυμπήσεις 2 χιλιόμετρα, κολύμπα 1 και σώσε τις δυνάμεις σου για το άλλο 1 της επιστροφής.
• Μην κολυμπάς μετά από φαγητό ή ποτό. Ειδικά γι' αυτό το θέμα, υπήρχε για πολλά χρόνια ο κανόνας των τριών ωρών μετά το τελευταίο γεύμα. Αυτό ήταν επαρκές, για φυσιολογικά γεύματα όμως. Αν το μεσημέρι έφαγες ένα παξιμάδι με ντομάτα και τυρί, δεν έχεις την ίδια επιβάρυνση με ένα πλήρες (ή υπέρ-πλήρες) γεύμα με κρεατικά ή θαλασσινά. Εν ολίγοις, το κριτήριο δεν είναι οι ώρες με την στενή ωρολογιακή έννοια, αλλά το κατά πόσο έχουν πλέον σταματήσει τα σημάδια χώνεψης. Όχι, δεν είσαι ασφαλής μετά από 3 ώρες. Μπορεί να είσαι ασφαλής μετά από 1 ώρα ή μετά από 5. Το ρισκάρεις;
  Διάβασε τα σημάδια στο σώμα σου που σου λένε αν μπορείς να κολυμπήσεις και να αντιμετωπίσεις μία αντίδραση του οργανισμού σου μέσα στο νερό. Παράδειγμα: φοράς μάσκα και αναπνευστήρα και κολυμπάς σε 50 εκατοστά βάθος. Και τότε ρεύεσαι (μη γελάς, όλοι ρεύονται, είναι απόλυτα φυσιολογικό). Μπορείς ν' αναπνεύσεις; Αν σου έχει τύχει έστω και μία φορά, θα καταλάβεις αμέσως για τί μιλάω.
• Μην κολυμπάς όμως και εντελώς νηστικός. Μία κράμπα στο στομάχι από την πείνα είναι πολύ δύσκολα αντιμετωπίσιμη, ειδικά αν βρίσκεσαι σε βάθος όπου δεν πατώνεις. Το μέτρο είναι πάντα κάπου στη μέση.
• Μην πίνεις αλκοόλ πριν κολυμπήσεις. Δεν είναι μόνο η αδυναμία συγκέντρωσης που το καθιστά επικίνδυνο. Σε περίπτωση που προκύψει πνιγμός, έστω και αν διασωθείς, κινδυνεύεις άμεσα να πέσεις σε υποθερμία. Το αλκοόλ που πιθανώς να έχεις πιεί εντείνει και επιταχύνει αυτή την πιθανότητα.
• Πρόσεχε τις βουτιές κατά την είσοδό σου στο νερό. Γνωρίζω προσωπικά περιστατικό ανθρώπου που έκανε βουτιά στους 30 πόντους νερό, χτύπησε το κεφάλι του στην άμμου του βυθού και αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε καροτσάκι, ανάπηρος από τη μέση και κάτω. Ο άνθρωπος αυτός ήταν από τους πιο ενεργητικούς που γνώριζα, έκανε μπάντζι, παρά-πέντε, αναρριχήσεις, καταδύσεις κ.λπ., αλλά την πάτησε σε 30 πόντους νερό. Για μία βουτιά. Αξίζει;
• Μην κολυμπάς πέρα από τα όρια που δείχνουν οι σημαδούρες για τους λουόμενους. Υπάρχει λόγος που βρίσκονται σε αυτό το σημείο οι σημαδούρες. Δεν πρόκειται ποτέ να κερδίσεις αν προκύψει "διαμάχη" μεταξύ εσού και ενός ταχύπλοου. Το ταχύπλοο θα σε σκοτώσει. Όχι "ίσως". Σίγουρα.
• Μην κολυμπάς όταν η θάλασσα έχει μεγάλα κύματα ή ισχυρά ρεύματα. Η δύναμή τους είναι πολύ μεγάλη και θα βρεθείς σε δύσκολη θέση πριν καν το καταλάβεις. Η κολύμβηση αντίθετα σε θαλάσσιο ρεύμα μπορεί να είναι από δύσκολη έως και αδύνατη, ακόμα και αν στην επιφάνεια δεν υπάρχει το παραμικρό κυματάκι. Αν, καθώς κολυμπάς, παρατηρήσεις ότι σε παρασύρει το ρεύμα, μην πανικοβληθείς. Δες από πού φυσάει ο άνεμος (αν φυσάει), στρέψε το στόμα και τη μύτη σου προς την αντίθετη κατεύθυνση (έτσι ώστε να μην έχεις τον άνεμο στο πρόσωπο) και προσπάθησε ΑΠΛΑ να κρατηθείς στην επιφάνεια. Κάνε αργές κινήσεις και αν παρατηρήσεις ότι το ρεύμα είναι παράλληλο προς την ακτή, κολύμπα μαζί του πλησιάζοντας την παραλία υπό γωνία. Επίσης, να θυμάσαι ότι το θαλάσσιο ρεύμα δεν είναι απαραίτητο να έχει την ίδια κατεύθυνση με το επιφανειακό κύμα. Μπορεί να είναι αντίθετο, διασταυρούμενο ή τέλος πάντων να έχει άσχετη κατεύθυνση ως προς το τί επικρατεί στην επιφάνεια.
• Αν κουραστείς ή σε πιάσει κράμπα, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις είναι να μείνεις ήρεμος. Χαλάρωσε εντελώς και προσπάθησε να επιπλεύσεις. Μόνο αυτό. Μη χτυπιέσαι, μην κάνεις απότομες κινήσεις, μην αντιδράς σπασμωδικά. Αφού επιπλεύσεις, θα μπορέσεις να βγεις στην ακτή με αργές κινήσεις.
• Αν αισθανθείς ρίγος ή ζαλάδα, βγες άμεσα απ' το νερό, αλλά με ήρεμες κινήσεις.
• Αν κολυμπάς βράδυ, μην κολυμπάς μόνος. Έστω κι αν η παρέα σου είναι πολύ κοντά σου στην ακτή, είναι πολύ δύσκολο να αντιδράσουν όταν το νερό είναι σκοτεινό και εσύ βουλιάξεις γιατί δεν θα μπορούν να σε βρουν. Ο διπλανός σου κολυμβητής θα μπορέσει να αντιδράσει πολύ πιο γρήγορα και άμεσα.
• Αν σε οργανωμένη παραλία δεις ότι υψώθηκε από τον ναυαγοσώστη κόκκινη σημαία, βγες γρήγορα έξω απ' το νερό. Η κόκκινη σημαία σημαίνει άμεσο κίνδυνο. Και ο ναυαγοσώστης από εκεί που είναι μπορεί να δει κινδύνους που ίσως εσύ λόγω υψομετρικής διαφοράς να μην μπορείς να δεις.
• Τέλος, αν αισθανθείς ότι για κάποιο λόγο πρόκειται να υποστείς πνιγμό, μην κάνεις απότομες κινήσεις, αλλά φώναξε όσο μπορείς δυνατότερα για βοήθεια και κούνα τα χέρια σου πάνω από το κεφάλι για να γίνει εμφανής η θέση σου από όσους βρίσκονται στην ακτή.

Αυτές είναι βασικές κατευθύνσεις που πρέπει να τηρούνται ευλαβικά απ' όλους μας. Δεν παίζει ρόλο:

• πόσο καλός κολυμβητής είσαι
• πόσο δυνατός είσαι
• πόσο γρήγορος είσαι

Αυτά ισχύουν για όλους ανεξαιρέτως.

Αν είσαι γονιός, δες και το άλλο άρθρο που φτιάχτηκε ειδικά για τους γονείς και το τί πρέπει να προσέχουν στην παραλία όταν κάνουν μπάνιο με τα παιδιά τους.

Άφησα εκτός το θέμα της διάσωσης ανθρώπου που πνίγεται, καθώς η αντιμετώπισή του είναι ολόκληρη ένα ξεχωριστό και πολύ σοβαρό κεφάλαιο που επειδή αντιμετωπίζεται ελαφρά τη καρδία είναι γεμάτο θανατηφόρες παρανοήσεις στο μυαλό πολλών από εμάς.